Ponad 2800 dowodów osobistych mieszkańców Rudy Śląskiej straci ważność do końca maja tego roku. W zeszłym roku minęła data ważności ponad 7614 takich dokumentów. Około 130 rudzian jeszcze ich nie wymieniło. Wydanie dowodu jest bezpłatne, procedura nieskomplikowana, a czas oczekiwania to maksymalnie 30 dni od dnia złożenia wniosku.
– Posiadanie ważnego dowodu osobistego jest obowiązkiem każdego pełnoletniego obywatela RP, mieszkającego w kraju, a za jego brak przepisy przewidują sankcje karne - mówi Katarzyna Niedźwiecka, naczelnik Wydziału Spraw Obywatelskich. - Jednak przede wszystkim brak ważnego dowodu jest przeszkodą do załatwienia spraw urzędowych, bankowych, nie mówiąc już o braku możliwości wykorzystania go jako dokumentu uprawniającego do przekraczania granic w strefie Schengen - dodaje.
Wniosek o dowód musi złożyć każdy, kto ukończył 18. rok życia, zmienił swoje dane osobowe, np. nazwisko lub zmienił wygląd. Może go złożyć również osoba, która jest obywatelem RP, ale mieszka za granicą, jest rodzicem, opiekunem prawnym lub kuratorem i składa wniosek w imieniu dziecka lub osoby całkowicie lub częściowo ubezwłasnowolnionej. – Procedura jest prosta i nie zabiera wiele czasu. Wnioski, w przypadku osób powyżej 12 roku życia, należy składać osobiście. Natomiast dla dziecka do ukończenia 12 roku życia, wniosek można złożyć również w formie dokumentu elektronicznego, a osobista wizyta jest wtedy konieczna jedynie w celu odbioru dokumentu. Odbierając nowy dowód osobisty osoba winna przedłożyć dotychczas posiadany – mówi Katarzyna Niedźwiecka.
Nie ma konieczności przygotowywania wniosku przed wizytą w urzędzie, ponieważ może on zostać przygotowany przez urzędnika, na miejscu. Składając nowy wniosek osoba przedkłada do wglądu dotychczasowy dowód osobisty lub ważny paszport. Do wniosku należy dołączyć jedną kolorową fotografię o wymiarach 35 x 45 mm, wykonaną na jednolitym jasnym tle, o dobrej ostrości, wykonaną nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dniem złożenia wniosku.
Fotografia winna odwzorowywać naturalny kolor skóry, obejmować wizerunek od wierzchołka głowy do górnej części barków, tak aby twarz zajmowała 70-80% zdjęcia, pokazywać wyraźnie oczy, zwłaszcza źrenice, z nieprzysłoniętymi brwiami, przedstawiać osobę w pozycji frontalnej, z zachowaniem symetrii w pionie, bez nakrycia głowy i okularów z ciemnymi szkłami. Osoba powinna patrzeć na wprost, z otwartymi oczami nieprzesłoniętymi włosami, z naturalnym wyrazem twarzy, a więc bez uśmiechu i z zamkniętymi ustami. Dopuszcza się zdjęcie przedstawiające osobę w okularach z ciemnymi szkłami, jeśli wynika to ze wskazań zdrowotnych. Jednak w takim przypadku wskazanie to powinno być potwierdzone orzeczeniem lub zaświadczeniem lekarskim. Jeśli wniosek jest składany w formie dokumentu elektronicznego, to do wniosku dołącza się plik o rozdzielczości co najmniej 492x633 piksele i wielkości nieprzekraczającej 2,5 MB. Oczywiście taka fotografia musi spełniać wszystkie inne wskazane wyżej wymogi techniczne. - Najczęściej nieprawidłowe, niespełniające wymogów formalnych, fotografie są przesyłane drogą elektroniczną – zauważa Katarzyna Niedźwiecka. - Są to najczęściej zdjęcia wykonywane samodzielnie, co jest łatwo zauważalne. Takich zdjęć nie można przyjąć i jeśli wnioskodawca nie prześle ponownie prawidłowej fotografii, to w konsekwencji wydajemy decyzję o odmowie wydania dowodu osobistego – zastrzega.
Decydując się na elektroniczne złożenie wniosku dla dziecka do 12 roku życia, rodzic bądź opiekun prawny musi dysponować profilem zaufanym. To bezpłatne narzędzie, które potwierdza tożsamość (służy jako podpis elektroniczny). Można go założyć, m.in. za pomocą internetowego konta bankowego. Wystarczy zalogować się w swojej bankowości elektronicznej i wypełnić formularz o założeniu profilu zaufanego.
Warto przypomnieć, że od 2015 roku na dowodzie osobistym nie umieszcza się już informacji o kolorze oczu i wzroście oraz adresu zameldowania. W związku z tym, zmiana miejsca zamieszkania nie powoduje konieczności wymiany dokumentu. Obecnie wydawane dowody osobiste posiadają warstwę elektroniczną, która umożliwia m.in. korzystanie z e–usług udostępnianych przez urzędy, banki czy służbę zdrowia. Ponadto od listopada 2021 roku, w dowodach ponownie umieszczany jest wzór podpisu jego posiadacza, a także, w warstwie elektronicznej, umieszczane są, pobrane w momencie składania wniosku o wydanie dowodu osobistego, odciski palców (u osób, które ukończyły 12. rok życia). Nowe dowody zastąpią stare dokumenty, które z biegiem czasu będą tracić swoją ważność.
Proces wymiany dokumentów potrwa do 2031 r. - Jeśli ktoś ma jeszcze ważny dokument, to nie musi go zmieniać. Wymiana jest konieczna przede wszystkim dla osób, których dowody osobiste tracą ważność – wyjaśnia Katarzyna Niedźwiecka. – Obecnie wydawane dowody pełnią wszystkie dotychczasowe funkcje dowodu osobistego, czyli potwierdzenie tożsamości i obywatelstwa oraz uprawnienie do przekraczania granicy. Ale najważniejsze jest to, że posiadają warstwę elektroniczną, która umożliwia m. in. korzystanie z e –usług udostępnianych przez urzędy, banki, jednostki służby zdrowia i inne instytucje, np. korzystanie z automatycznych bramek granicznych i logowanie się do portali administracji publicznej – podkreśla Katarzyna Niedźwiecka.
Wniosek o wydanie dowodu osobistego można złożyć w dowolnym urzędzie gminy w Polsce, niezależnie od zameldowania, jednak odbiór następuje w tym samym miejscu. Do wniosku nie trzeba już dołączać akt stanu cywilnego. Dla osoby niepełnoletniej wniosek może złożyć jeden rodzic lub opiekun prawny.
Wniosek o wydanie dowodu osobistego należy złożyć nie później niż 30 dni przed upływem jego ważności. Warto o tym pamiętać, ponieważ dokument zostanie unieważniony w rejestrze dowodów osobistych w dniu upływu terminu jego ważności. Odbiór dowodu osobistego dla osoby, która nie ma zdolności do czynności prawnych lub ma ograniczoną zdolność prawną, wymaga obecności tej osoby, chyba, że osoba ta była obecna przy składaniu wniosku. Przy składaniu wniosku o dowód nie jest wymagana obecność dziecka do ukończenia 5. roku życia. Dowód osobisty dla osoby dorosłej
i nieletniej która ukończyła 12 lat jest wydawany na 10 lat, a dla dzieci do 12. roku życia na 5 lat. Ponadto, w przypadku chwilowego braku fizycznej możliwości pobrania odcisków palców, dowód osobisty wydawany jest na 12 miesięcy.
W 2022 roku Wydział Spraw Obywatelskich Urzędu Miasta Ruda Śląska wydał 12353 dowodów osobistych, z kolei rok wcześniej, czyli w 2021 roku, dokumentów tych zostało wydanych 9708.
