Emerytura pomostowa bez warunku rozwiązania stosunku pracy

Po 13-letnim okresie obowiązywania ustawy o emeryturach pomostowych ustawodawca w końcu zdecydował się na istotną jej modyfikacje. Dotychczasowe zmiany miały bowiem tylko kosmetyczny charakter.

Tymczasem w dniu 20.04.2022 r. weszła w życie nowela, która uchyliła jedną z podstawowych przesłanek nabycia prawa do ww. emerytury, tj. warunek rozwiązania stosunku pracy. Odbyło się to na podstawie ustawy z dnia 09.03.2022 r. o zmianie ustawy o emeryturach pomostowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 755).

Istotnie był to warunek spędzający sen z powiek wielu osobom zamierzającym stara się lub już starającym się o tzw. pomostówkę. Poniewczasie, ale słusznie ustawodawca zauważył:

Warunek niepozostawania przez ubezpieczonego w stosunku pracy stanowi dla niego bardzo duże utrudnienie w postępowaniu o ustalenie prawa do emerytury pomostowej. Naraża go bowiem na utratę jedynego źródła dochodu bez żadnej gwarancji ustalenia tego prawa.

Wprawdzie do tej pory ZUS odmawiając emerytury pomostowej informował czy oprócz rozwiązania stosunku pracy spełnione są pozostałe przesłanki (co do stażu pracy ogólnego i szczególnego). Mało tego, jeżeli odmową prawa do emerytury miało być tylko nierozwiązanie stosunku pracy to ZUS wyraźnie wskazywał to w decyzji. Niejako informując ubezpieczonego, że po rozwiązaniu stosunku pracy i po złożeniu nowego wniosku otrzyma emeryturę pomostową. Procedura ta miała na celu zniwelowanie negatywnych skutków rozwiązania stosunku pracy i niejako uzasadniać dalsze obowiązywanie tego warunku. W uzasadnieniu do projektu ustawy ciekawie brzmi jedno zdanie na temat tejże procedury:

Wydawało się więc, że decyzja wydana przez organ rentowy z uwzględnieniem powyższej procedury w sposób wystarczający gwarantuje, że po rozwiązaniu stosunku pracy przez ubezpieczonego, przy spełnieniu pozostałych warunków, świadczenie w postaci emerytury pomostowej będzie przyznane, co w konsekwencji miało powodować brak konieczności modyfikowania przepisu zawartego w art. 4 pkt 7 ustawy o emeryturach pomostowych.

W rzeczywistości na wyobrażeniach się kończyło, bo niestety nie likwidowało to wszystkich problemów. Zdarzało się bowiem, że przy kolejnym wniosku o emeryturę, tudzież po rozwiązaniu stosunku pracy, ZUS kolejny raz analizował przesłanki stażu pracy i w wyniku tego… odmawiał emerytury.

Efekt? Oczywiste niezadowolenie ubezpieczonych a nadto delikatnie rzecz ujmując podważenie zaufania do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Wszak, ubezpieczony nagle pozostawał bez pracy i bez emerytury a jedynie z perspektywami albo szukania nowej pracy, albo odwoływania się od decyzji ZUS. Przy czym, obie perspektywy obarczone były niepewnością wyniku, czyli jedynie pogłębiały wspomniane niezadowolenie.

Dlatego też można pozytywnie ocenić uchylenie jednej z podstawowych przesłanek nabycia prawa do emerytury pomostowej, tj. rozwiązania stosunku pracy.

Warto o tym wiedzieć, albowiem dzięki temu można z większą śmiałością składać tak wnioski o emeryturę pomostową, jak również odwołania od niekorzystnych decyzji (np. z powodu nie uznania stażu pracy ogólnego lub zwłaszcza szczególnego).

Poza tym, nie mogłoby się obyć bez dodatkowych zmian. Otóż, ustawodawca w związku z uchyleniem przesłanki rozwiązania stosunku pracy odpowiednio się zabezpieczył, skądinąd mając na względzie charakter emerytury pomostowej. Znowu posiłkując się uzasadnieniem do projektu noweli przytoczę jedno ze zdań:

Świadczenie to (o charakterze okresowym, przysługujące do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego) skierowane jest do osób wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, u których wraz z wiekiem bardzo istotnie zmniejsza się możliwość wykonywania pracy, związana z malejącą wydolnością psychofizyczną pracownika.

Skoro tak, to w zamian powyższego od 20.04.2022 r. obowiązuje zasada, że prawo do emerytury pomostowej będzie ulegać zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji.

Innymi słowy, ZUS podejmie wypłatę emerytury po zwolnieniu się z pracy. Będzie jednak to już po przyznaniu emerytury, a więc od wyboru ubezpieczonego będzie zależało czy wybierze należny odpoczynek, czy też dalsze zatrudnienie.

I na koniec warto pamiętać o obowiązującej od początku obowiązywania ustawy (od 01.01.2009 r.) regule, że prawo do emerytury pomostowej ulega zawieszeniu bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu w razie podjęcia przez uprawnionego pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Z przebiegiem prac nad projektem noweli oraz dokumentami z tym związanymi można się zapoznać TUTAJ.

Artykuł pochodzi z bloga (https://odwolanieoddecyzjizus.pl/)