Dwa projekty liniowe przebiegające przez Rudę Śląską otrzymały dofinansowanie na budowę infrastruktury kolejowej w ramach rządowego programu Kolej Plus. Pieniądze na tzw. wkład własny, potrzebny do realizacji inwestycji, zapewni Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia (GZM), która w sumie jest partnerem sześciu przedsięwzięć z jej terenu. Wszystkie z nich wpisują się w koncepcję Kolei Metropolitalnej, a ich łączny koszt realizacji jest szacowany na ok. 1,65 mld zł. Znaczna część tej kwoty (od 75 do 85 procent, w zależności od projektu) zostanie pokryta z budżetu programu.
Ogółem w ramach ogólnopolskiego programu Kolej Plus do realizacji zakwalifikowano 34 inwestycje dotyczące infrastruktury kolejowej w jedenastu województwach: trzy w województwie dolnośląskim, pięć w województwie lubelskim, jeden w województwie lubuskim, dwa w województwie łódzkim, cztery w województwie małopolskim, cztery w województwie mazowieckim, jeden w województwie opolskim, jeden w województwie podlaskim, siedem w województwie śląskim, jeden w województwie świętokrzyskim i pięć w województwie wielkopolskim. Realizacja tych projektów potrwa do 2028 roku.
GZM jest partnerem aż w sześciu projektach z terenu województwa śląskiego, a szacowany wkład własny, zagwarantowany przez Metropolię, to ponad 305 mln zł. Dla każdego z przedsięwzięć wyznaczony został lider, który występował z wnioskiem o dofinansowanie. W jednym przypadku rola ta przypadła Rudzie Śląskiej. Chodzi tu o projekt pod nazwą „Przygotowanie alternatywnego połączenia aglomeracyjnego Gliwice – Ruda Kochłowice – Katowice linii kolejowej nr 141 na odcinku Gliwice – Ruda Kochłowice, 164 na odcinku Ruda Kochłowice – Hajduki i 651 Hajduki – Gottwald”.
– Przywrócenie tej linii znacząco usprawni komunikację między miastami położonymi na linii Katowice – Gliwice. Jest to połączenie o dużym potencjale transportowym. Istotny jest tu fakt, że po zrealizowaniu projektu mieszkańcy dzielnic Sośnica w Gliwicach, Makoszowy w Zabrzu, Halemba, Wirek i Kochłowice w Rudzie Śląskiej oraz osiedla Hutników w Chorzowie uzyskają bezpośrednie połączenie do Katowic - komentuje wiceprezydent Rudy Śląskiej Krzysztof Mejer. - Jest to niesamowicie ważne nie tylko w kontekście zmniejszenia czasu dojazdu do poszczególnych miejsc, ale także w obliczu coraz większego zakorkowania miast naszej aglomeracji i konieczności poprawy jakości powietrza – dodaje.
We wstępnym studium planistyczno-prognostycznym zaplanowano przystanki: Gliwice Sośnica, Gliwice Osiedle Wyzwolenia, Zabrze Makoszowy, Ruda Bielszowice, Ruda Halemba, Ruda Wirek, Ruda Kochłowice, Chorzów Hajduki i Katowice Załęże. Ich ostateczna lista może jednak jeszcze ulec nieznacznej modyfikacji.
Po ustaleniach z GZM wniosek na dofinansowanie drugiej inwestycji obejmującej swym zasięgiem m.in. Rudę Śląską składały władze Bytomia. Chodzi tu o projekt pod nazwą „Prace na linii kolejowej nr 189 i 132 oraz budowa nowych łącznic Kuźnica – Bytom w celu stworzenia nowego połączenia Ruda Chebzie/Zabrze – Bytom, w tym budowa nowych p.o. Ruda Orzegów i Bytom ul. Zabrzańska”.
Dofinansowanie udało się uzyskać m.in. dzięki temu, że Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, wspólnie z poszczególnymi gminami, podjęła już wcześniej decyzję, aby zwiększyć wkład własny dla wszystkich przedsięwzięć, za co były przyznawane dodatkowe punkty w rankingu, a to zwiększało też szansę poszczególnych inwestycji na realizację. – Zakwalifikowanie wszystkich naszych projektów liniowych, które zgłosiliśmy, to bardzo duży sukces. Przede wszystkim przybliża nas w dużym stopniu do powstania Kolei Metropolitalnej w GZM – mówi Grzegorz Kwitek, członek Zarządu GZM. – Realizacja projektów kolejowych jest bardzo kosztowna. Sfinansowanie inwestycji z budżetu Programu „Kolej Plus” realnie przyspieszy rozwój kolei na obszarze GZM. Pozwoli nam płynnie przechodzić z fazy planowania do realizacji inwestycji – dodaje.
Oprócz zakwalifikowanych projektów w trakcie prac w ramach programu Kolej Plus opracowano także dokumentację (Wstępne Studia Planistyczno-Prognostyczne – WSPP) dla kilku innych lokalizacji punktowych. – Bardzo się cieszymy z wyników. Konkurencja była bardzo silna, jednak pozycję naszych projektów poprawiła deklaracja dodatkowego finansowania, złożona przez Zarząd GZM. Ubiegłoroczny wysiłek obejmujący projekty niezakwalifikowane nie zostanie zmarnowany, gdyż opracowana dokumentacja stanie się częścią prac studialnych Kolei Metropolitalnej. Zakwalifikowane projekty będą natomiast jej pierwszymi zwiastunami po stronie infrastrukturalnej, jako że dodatkowe przewozy kolejowe organizujemy i finansujemy już od kilku lat. Dziękuję całemu zespołowi, który przyczynił się do sukcesu naszych projektów – mówi Wojciech Dinges, zastępca dyrektora Departamentu Komunikacji i Transportu.
Przypomnijmy, ze wnioski do Programu „Kolej Plus” zostały złożone w sierpniu 2020 roku. Po uzyskaniu kwalifikacji do II etapu, w maju 2021 roku rozpoczęły się prace nad przygotowaniem niezbędnej dokumentacji, w tym Wstępnych Studiów Planistyczno-Prognostycznych. Część prac została wykonana w ramach Wstępnego Studium Wykonalności Kolei Metropolitalnej, co pozwoliło na obniżenie kosztów. Kompletna dokumentacja trafiła do PKP PLK pod koniec listopada ubiegłego roku.
Realizacja inwestycji w ramach programu Kolej+ potrwa do 2028 roku.
Zakwalifikowane projekty liniowe z terenu GZM:
- Prace na linii kolejowej nr 189 i 132 oraz budowa nowych łącznic Kuźnica – Bytom w celu stworzenia nowego połączenia Ruda Chebzie/Zabrze – Bytom, w tym budowa nowych p.o. Ruda Orzegów i Bytom ul. Zabrzańska.
- Odbudowa linii kolejowej nr 198 Pyskowice – Pyskowice Miasto dla przywrócenia połączeń: Katowice – Gliwice – Pyskowice Miasto.
- Zwiększenie zdolności przepustowej linii kolejowej nr 140 na odc. Katowice Ligota – Orzesze Jaśkowice poprzez budowę 2. toru i dod. przystanków osobowych w Mikołowie.
- Przygotowanie alternatywnego połączenia aglomeracyjnego Tychy – Katowice Murcki – Katowice Ligota linii kolejowej nr 142.
- Przygotowanie alternatywnego połączenia aglomeracyjnego Gliwice – Ruda Kochłowice – Katowice linii kolejowej nr 141 na odcinku Gliwice – Ruda Kochłowice, 164 na odcinku Ruda Kochłowice – Hajduki i 651 Hajduki – Gottwald.
- Rewitalizacja linii kolejowej nr 162 na odc. Dąbrowa Górn. Strzemieszyce – Dąbrowa Górn. Huta Katowice (p. odg.) do stacji Dąbrowa Górnicza, wraz z odbudową przystanku osobowego D.G. Tworzeń i rozbudową p.o. D.G. Gołonóg.
